Shaving Preparations

 

 

معمولترین مشکلات ناشی از اصلاح که سبب تحریک پوست میشود،خراشیدگی وبریده شدن پوست است. تحریک بعضی از پوستها اجتناب ناپذیر میباشد، زیرا مقداری از لایه کورنئوم استراتوم (لایه شاخی) پوست در حین اصلاح از بین میرود و این امر سبب التهاب و حتی پیدایش جوشهای چرکی بر سطح پوست میشود. چون میزان اصطکاک پوست خشک خیلی بیشتر از پوست مرطوب است، به همین دلیل برای کاهش اصطکاک پوست از انواع لوبریکنت (روان کننده) استفاده میشود. استفاده از shaving product   نیز سبب مرطوب کردن فیبر مو و حجیم شدن و نرم شدن آن و کاهش فشار مورد نیاز برای اصلاح و کم کردن میزان التهاب پوست میشود.  همچنین افزودن یک عامل مرطوب کننده، افزایش PH آب و زدودن sebum   (چربی پوست) نیز به نرمی پوست کمک میکند.

 

عوامل موثر در یک اصلاح خوب عبارتند از :

1-     آماده سازی مو به کمک مرطوب کردن موها به وسیله آب گرم و صابون

2-     استفاده از یک تیغ تیز

3-     میزان فشار وارد بر تیغ

4-     نحوه حرکت دادن تیغ بر سطح پوست

5-     استفاده از یک shaving preparation مناسب

 

فرآورده های اصلاح (shave preparations) را میتوان به 3 دسته تقسیم کرد:

 

1-     Wet shaving preparations

2-     Dry shaving preparations

3-     After-shave preparations

 

WET SHAVING PREPARATIONS:

 

1-     Lather shaving cream

2-     Lather shaving stick

3-     Aerosol shaving foam

4-     Post-foaming aerosol gel

5-     Brushless or non lathering cream

6-     Brushless shaving stick

 

LATHER SHAVING CREAMS

 

این کرمها بر پایه مخلوطی از صابونهای پتاسیم و سدیم هستند که ممکن است تری اتانول آمین را به عنوان کاتیون داشته باشند.  صابونهای پتاسیم بیشتر از صابونهای سدیم محلول در آب هستند و کف بیشتری تولید میکنند. این حبابهای صابون دارای  ذخیره آبی هستند که موهای ریش را به حالت مرطوب نگه میدارند.

نکات مورد نظر برای یک Lather shaving cream  خوب عبارتند از :

1-  حبابهای کوچک با کف فراوان تولید کند که به آهستگی از بین بروند و در طول مدت اصلاح بر روی ریش برای ایجاد رطوبت کافی باقی بماند.

2-     باعث ایجاد حساسیت نشود

3-     خواص مرطوب کنندگی خوب داشته باشد

4-     یکدست،نرم و کاملا عاری از دانه (زبری) باشد

5-     سریعا به سطح پوست و فرچه بچسبد و همچنین به راحتی از سطح آنها شسته شود

6-  غلظت و ساختار مناسب خود را در هر وضعیت دمایی که ممکن است در حین مصرف با آن مواجه شود،حفظ کند

7-     به راحتی بر روی پوست پخش شود

8-     بر عمر مفید تیغ اصلاح موثر باشد

9-     به سهولت در اصلاح و از ته تراشیدن موها کمک کند

Lather shaving creams  معمولا حاوی 30% تا 50% صابون میباشند. فرمولهایی که فقط بر پایه اسید استئاریک باشند،کف کافی تولید نمیکنند،بنابراین معمولا مقداری coconut oil fatty acids به آن اضافه میکنند. مخلوطی از سدیم هیدروکساید و پتاسیم هیدروکساید نیز برای صابونی کردن اسید چرب استفاده میشوند. مرطوب کننده هایی((Humectants مانند گلیسرین،سوربیتول یا پروپیلن گلیکول هم برای نرم تر شدن کرم استفاده میشوند. امولینت هایی(نرم کننده) مانند لانولین، ستیل الکل و پارافین مایع به میزان کم (حدود 1%) نیز باید استفاده شوند تا خاصیت کف کنندگی محصول آسیب نبیند. افزودنیهای دیگر عبارت از سورفکتانت های سنتزی(Synthetic surfactant) به عنوان نگهدارنده کف،عوامل خنک کننده و آنتی باکتریال میباشند. PH این کرمهای اصلاح حدود 10 میباشد.

 

 

LATHER SHAVING STICKS

 

این نوع محصول حاوی حدود 80% اسید چرب،10%-5% گلیسرین و 10%-8% آب میباشد.

 

 

AEROSOL SHAVING FOAMS

 

 

این نوع محصولات به صورت اسپری مانند هستند که در داخل آنها یک ماده پیشران (Propellant) که در گذشته کلروفوروکربنها بوده و امروزه هیدروکربنهای سازگار با لایه اوزون است،وجود دارد. وقتی اسپری تکان داده میشود،مقداری از پیشران) (propellant موقتا به حالت امولسیون در می آید، و وقتی که دریچه اسپری فشار داده میشود،نیروی پیشران محلول غلیظ شده را به خارج هدایت میکند.تحت فشار اتمسفر،پیشران امولسیفایر شده به صورت یک کف فوری در می آید. این کف که برای مرطوب موها (ریش) به کار میرود،در تمام طول مدت اصلاح پایدار است. ادعا شده که مواد اصلی این نوع محصول سبب انقباض ماهیچه های فولیکولی  مو میشوند و این امر موجب میشود که موها روی سطح پوست به صورت عمود قرار گیرند. عمود شدن مو و سپس شل شدن متعاقب ماهیچه فولیکولی سبب میشود که اصلاح مو آسانتر شود و ریش از ته زده شود.

 

POST-FOAMING AEROSOL GELS

 

این محصول  مانند یک ژل پایداراز ظرف خارج میشود و وقتی روی سطح پوست پخش میشود،ادعا شده که رطوبت ریش و پوست را افزایش میدهد. این ژل اساسا یک محلول صابونی است که به وسیله یک عامل ژل شونده قابل حل در آب،پایدار میشود و حاوی 4%-5/0%از یک عامل post-foaming فرار است.

 

BRUSHLESS OR NON-LATHERING CREAMS

 

این کرمها امولسیونهای روغن در آب و شبیه کرمهای محو شونده(vanishing creams) هستند. تفاوت اصلی در میزان روغن(چربی) و گرایش به افزایش عامل امولسیفایر کننده در این کرمهای اصلاح است. PH این کرمها 5/8-5/7 است و به نظر میرسد کمتر از lather shaving creams باعث تحریک پوست به خصوص پوستهای آسیب دیده میشوند. به طور ایده آل،کرم باید در پایان اصلاح محو شود،فاقد هر گونه عامل حساسیت زا باشد و ظاهری مات به صورت ببخشد.

علت محبوبیت Brushless creams در سهولت استفاده و عدم نیاز به برس(فرچه) و انجام یک اصلاح سریع است. اشکال Brushless creams در مقایسه با سایر محصولات اصلاح،نیاز به مقدار بیشتر کرم برای اصلاح است و همچنین کرم اغلب به سختی از تیغ اصلاح شسته شده و میتواند باعث ایجاد احساس چربی بر روی پوست شود.

به دلیل جذب آهسته تر آب از امولسیون به وسیله موها،کاربرد Brushless creams  به عنوان نرم کننده،کمتر از Foam preparations  موثر گزارش شده و همچنین این خاصیت ممکن است سبب کند شدن سریع لبه تیغ اصلاح هم بشود. برای بهتر نرم شدن ریش (مو) توصیه میشود قبل از استفاده از کرم،برای مرطوب کردن پوست،صورت با آب و صابون شسته شود.

نکته: Vanishing creams  استرهای امولینتی در فاز روغن هستند که فیلم کوچکی روی پوست تشکیل میدهند. در تمام مدت طول روز این کرمها میتوانند مورد استفاده قرار گیرند و پوست تمیز را محافظت و نرم میکنند و سطح پوست را چرب نمیکنند. همچنین make up  را به راحتی میتوانند پاک کنند.این کرمها نه تنها حاوی امولینتها و مرطوب کننده ها هستند،بلکه در بسیاری از موارد دارای عامل ضد آفتاب نیزمیباشند.

 

 

DRY SHAVING PREPARATIONS:

 

1-     Pre- electric alcoholic shave lotion

2-     Pre-electric shave gel stick

3-     Pre-electric shave talk

 

این محصولات بیشتر برای اصلاح با ریش تراش استفاده میشوند. به طور کلی مشخص شده که ماشینهای اصلاح مانند تیغ اصلاح، ریش را از ته نمیزنند.بررسی میکروسکوپی ذرات جمع آوری شده از اصلاح، نشان داده موهایی که به وسیله تیغ اصلاح شده اند،طول مشابهی دارند و صاف و کامل هستند،در حالیکه موهایی که به وسیله ریش تراش برقی زده شده اند،طول نامنظمی دارند و انتهای آنها به صورت دندانه دار است.

بیشتر مصرف کنندگان برای سهولت، اصلاح خشک با ریش تراش را ترجیح میدهند.حتی با اینکه بیشتر آنها میدانند که چنین اصلاحی مانند اصلاح مرطوب با تیغ، نتیجه رضایت بخشی ندارد.اصلاح خشک همچنین برای افرادی که از ناراحتی های پوستی مانند آکنه رنج میبرند،مناسب است. نسبت مصرف کنندگان تیغ اصلاح به ریش تراش تقریبا 70به30 است. در حالیکه برای یک اصلاح مرطوب راحت و پر بازده نیاز به این است موها نرم و حجیم (swell) باشند تا فشار برای بریدن مو به حداقل برسد،اصلاح با ریش تراش زمانی بازده مناسب دارد که موها به صورت جدا از هم و خشک باشند. زدودن لایه عرق از سطح پوست،اصطکاک بین تیغ ریش تراش و پوست را کاهش میدهد و مانع از این میشود که ریش لیز شود و از زیر لبه تیغ یا ماشین اصلاح در برود.

 

PRE-ELECTRIC SHAVE LOTIONS

 

لوسیون های قبل از اصلاح (Pre-electric shave lotions) هم به صورت قابض و هم به صورت چرب وجود دارند.لوسیون های قابض (astringent lotions) عمدتا برای جدا کردن لایه های مو(ریش) به کار میروند و بیشتر دارای عامل الکلی هستند. اثر قابض کنندگی الکل میتواند به وسیله موادی مانند آلومینیوم کلر هیدروکساید،زینک فنل سولفونات یا اسید لاکتیک افزایش یابد.

لوسیون های چرب(oily lotions) با به جا گذاشتن یک فیلم (لایه نازک) از لوبریکنت(روان کننده) بر روی صورت، سختی حرکت تیغ بر پوست را کاهش میدهند. شاید بیشترین نوع لوبریکنت که در این محصول به کار میرود، استرهای اسیدهای خیلی چرب مانند ایزو پروپیل مریستات باشد. کم شدن میزان اصطکاک بین پوست و تیغ اصلاح به ویسکوزیته لوبریکنت بستگی دارد. پس با انتخاب مناسب نوع و غلظت لوبریکنت، امکان یک اصلاح راحت حتی در شرایط گرم و مرطوب بدون باقی گذاشتن احساس چربی بر روی پوست میسر میشود.

یک لوسیون قبل از اصلاح مناسب باید دارای خصوصیات زیر باشد:

1-  اثر منقبض کنندگی کافی بر روی منافذ پوست برای اینکه موها به صورت جدا جدا (Stiff) قرار گیرند و امکان تحریک ماهیچه های فولیکولی مورا داشته باشد

2-     اثر ضدعفونی کنندگی بر پوست داشته باشد

3-     سریع خشک شود تا به تبخیر هر نوع رطوبت موجود بر روی پوست کمک کند

4-     PH  آن حدود 8/4-5/4 و زیر نقطه ایزو الکتریک کراتین پوست باشد که مانع حجیم شدن موها شود

5-     پوششی بر روی پوست ایجاد کند که تیغ روی آن به راحتی سر بخورد و مانع حساسیت پوست شود

6-     فاقد هر گونه ماده ای باشد که سبب خوردگی یا جراحت پوست شود

7-     فاقد هر نوع روان کننده ای (lubricant) باشد که اثر نامطلوب بر اجزای پلاستیکی ماشین اصلاح میگذارد

 

PRE-ELECTRIC SHAVE TALK

 

در این محصول تالک به عنوان جز  اصلی جذب عرق و ترشحات چربی از پوست و دادن خاصیت لیزی به آن به کار میرود. بنابراین وسیله اصلاح به آسانی بر سطح پوست حرکت میکند. نکته مهم در تهیه این محصول این است که باید فاقد هر گونه زبری و ناخالصی به منظور جلوگیری از خراشیدگی پوست به وسیله لبه تیغ ماشین اصلاح باشد.

 

AFTER-SHAVE PREPARATIONS

 

در هنگام اصلاح چه با تیغ ریش تراشی و چه با ماشین اصلاح حدود 25% تا 75% از پوست مرده (ریزه های پوست) نیز همراه موها از صورت زدوده میشود. بیشتر پوستی که جدا میشود از لایه شاخی پوست سطحی (Epidermal) است. این امر ممکن است سبب ایجاد التهاب و حساسیت در پوست شود و همچنین صابون ها و سورفکتانتهای سنتزی نیز میتوانند نفوذپذیری پوست را افزایش دهند و سبب حساسیت پوست شوند. در نتیجه برای کاستن مقداری از حساسیت پوست و ایجاد احساس خوشایند و آرامش بعد از اصلاح از After-shave  استفاده میشود.

After-shaves  نه تنها تسکین دهنده التهاب پوست هستند، بلکه سبب خنکی و طراوت پوست شده و اثر قابض کنندگی ملایمی نیز به جا میگذارند. آنها همچنین پوست را از آلودگیهای باکتریایی در هنگام بازسازی مجدد زخمهای سطحی حاصل از اصلاح نیز محافظت میکنند.

 

AFTER-SHAVE PRODUCTS:

 

1-     After-shave lotion

2-     After-shave gel

3-     After-shave balm

4-     After-shave powder

AFTER-SHAVE LOTION

 

ساده ترین فرم یک لوسیون بعد از اصلاح مخلوطی از اتیل الکل،آب و اسانس است.به کمک نسبت مناسبی از اتیل الکل و آب حالت منقبض شوندگی ملایم و خنکی مطلوبی بر پوست حاصل میشود. حدود 70%-50% وزن لوسیونها اتیل الکل میباشد. معمولا برای بدست آوردن یک لوسیون شفاف از یک حلال استفاده میشود. سورفکتانتهای غیر یونی اغلب در حلالیت موثرند و همچنین از سورفکتانتهای آنیونیک نیز استفاده میشود. مقدار مرطوب کننده ها (Humectants)  و نرم کننده هایی(Emollients)  که در این لوسیونها به کار میرود نباید بیشتر از 5% باشد. همچنین هیدروکسیل هایی مانند گلیسرین،سوربیتول و پروپیلن گلیکول برای کمک به نگهداری محتوای آب پوست به این لوسیون ها افزوده میشوند. خنک شدن پوست نتیجه تبخیر محلول الکلی از سطح پوست است که میتوان این اثر را با افزودن مقدار اندکی منتول (کمتر از 1/0%) افزایش داد.

 

AFTER-SHAVE GEL

 

این محصول یک ژل الکلی تقریبا مایع است که به وسیله خنثی سازی یک کربوکسی وینیل پلیمر با یک باز(Base)  تشکیل میشود.ژل ممکن است دارای عامل خنک کننده و یک امولینت قابل حل در الکل نیز باشد.

 

AFTER-SHAVE BALM

 

در افرادی که دارای پوست حساس هستند ممکن است محصولات بعد از اصلاح با درصد الکل بالا (حدود 50%) ایجاد حساسیت کنند و سبب آسیب رسیدن به پوست در برابر آفتاب یا وزش باد شوند. در چنین افرادی استفاده از یک کرم یا پماد بعد از اصلاح بسیار مفیدتر است. این پمادها امولسیونهای روغن در آبی هستند که بافت نرمی دارند و شبیه کرمهای مرطوب کننده میباشند. این محصولات فاقد الکل یا دارای میزان اندکی الکل هستند.

 

AFTER-SHAVE POWDER

 

این محصول از محبوبیت چندانی برخوردار نیست ولی میتواند برای افرادی با پوستهای خاص مثلا دارای آکنه مفید باشند. کار اصلی این پودرها پوشاندن عیوب صورت و برطرف کردن برق (درخشش) اضافی ناشی از استفاده کرمهای اصلاح چرب (oily brushless shaving creams)  و خنک و تازه کردن پوست است.

از خصوصیات مهم یک پودر بعد از اصلاح، لیزکنندگی،چسبندگی و قابلیت جذب آن است. مهمترین ماده این محصول پودر تالک است که خاصیت لیزکنندگی و جذب بالا دارد و ظاهری نرم به پوست میبخشد.  

 

 

 

 

    آوا کاظمی (کارشناس R&D)

 

 واحد فرمولاسیون و تحقیقات شرکت دارویی،آرایشی-بهداشتی ایران ناژو

 

 

منابع: Poucher's perfumes, cosmetics and soaps & Harry's cosmeticology